Preek op de derde zondag door het jaar C, 
serie 2003-2004 

Preek op derde zondag door het jaar C, serie 2003-2004, C2004DHJ03.html.
Eucharistieviering op 25 januari 2004, om 09.30 te ‘s-Gravenzande. 
Door pastoor Michel Hagen. AMDG.

E.L.:    Neh. 8, 2-4a. 5-6. 8-10.  
Ev.L.:  Lc. 1, 1-4. 4, 14-21.  

Homilie
Gisteren mocht ik de Eucharistie vieren in de Naaldhorst. Je staat dan midden tussen de mensen, waardoor de preek grotendeels in dialoog gaat. We zijn begonnen met een kleine kwis die ik eigenlijk wel wil herhalen. Weet u enkele namen van Jezus? Titels die Jezus heeft gekregen. ...

Vandaag gaat het mij vooral om deze titel: ‘Gezalfde’. Dat is in het Hebreeuws Messias en in het Grieks: Christos. Dus als we zeggen: Jezus de Messias, zeggen we: ‘Jezus, de Gezalfde’. En als we zeggen: Jezus de Christus, zeggen we hetzelfde: “Jezus, de Gezalfde’. Wij worden ‘Christenen’ genoemd, gezalfden. We hadden ook ‘Messiassen’ kunnen heten. 

In het Jodendom was de zalving heel bekend. Toen Saul zijn koningschap niet waardig vervulde, koos God David. Weet u nog wie toen naar David moest gaan om hem te zalven? ... Inderdaad Samuel. Hij ging naar Isaï en zalfde David, zijn jongste zoon, midden tussen zijn broers. Vanaf die dag was de Geest van de Heer vaardig over David. 

Dan horen we vandaag in het Evangelie dat Jezus de woorden van Jesaja op zichzelf toepast: ‘De Geest des Heren is over Mij gekomen, omdat Hij Mij gezalfd heeft’. Daarom dus de vraag. Wanneer is Jezus nu gezalfd en door wie? ... Misschien weet een van u het?

Er is één zalving in het Evangelie bekend, maar dat is een zalving van zijn voeten, door Maria, de zus van Martha. Dat is pas veel later. Nee, de zalving waar het hier om gaat is geen zalving met olie, maar is een innerlijke zalving. Het is de heilige Geest die Hem zalft, door Hem zijn hart en ziel te vervullen. 

Die gebeurtenis vierden we twee weken geleden. Jezus wordt gedoopt in de Jordaan. Dan gaat de hemel open en de heilige Geest, in de gedaante van een duif, komt over Hem en de stem van de Vader klinkt, die zegt: ‘Jij bent mijn Zoon, de veelgeliefde, in Jou heb Ik mijn behagen gesteld’. 

Dat is het moment van Jezus’ zalving. Nu worden ook wij ‘Gezalfden’ genoemd. Maar wij worden ook inderdaad gezalfd met olie. Rond de doop komt dat twee keer voor. Eerst kun je gezald worden met de olie van de Catechemenen, de doopleerlingen. Daarmee ga je als leerling op de weg van Jezus staan. En in de doopviering is er de zalving met het heilig Chrisma, dat is dus de heilige zalf. Toch worden wij geen Christenen genoemd omdat we met het heilig Chrisma gezalfd zijn. Het is andersom. Wij worden gezalfd met het heilig Chrisma, omdat we in de doop gezalfd zijn, net als Jezus, door de heilige Geest. 

Wij zijn gezalfden, in het voetspoor van Jezus. De zalving bij de doop, bij het Vormsel, bij de priesterwijding en bij de ziekenzalving, verwijzen steeds naar hetzelfde sacrament. De innerlijke zalving door de heilige Geest. Niet de zalving met olie maakt ons tot gezalfden, maar ons doopsel, met de heilige Geest en met vuur. 

Dat is wat Johannes de Doper aankondigde. Hij zei over Jezus: ‘Hij zal u dopen met de heilige Geest en met vuur’. Wij zijn ‘Gezalfden’, ‘Messiassen’, ‘Christenen’. Maar wat houdt dat in? We horen het vandaag. Als je aan Jezus de eerste vraag van de oude catechismus zou stellen: ‘Waartoe zijn wij op aarde?’, zou Hij niet hebben geantwoord: ‘Om God te dienen en daardoor hier en in het hiernamaals gelukkig te worden’, Hij zou antwoorden wat Hij vandaag voorlas uit de profeet Jesaja: ‘Hij heeft Mij gezonden om aan armen de Blijde Boodschap te brengen, aan gevangenen vrijlating bekend te maken en aan blinden dat zij zullen zien; om verdrukten te laten gaan in vrijheid, om een genadejaar af tekondigen van de Heer’. 

Als Jezus later zijn bergrede uitspreekt, komt die niet uit lucht vallen. Die wordt hier al aangekondigd. Het is zijn eigen zending; daarom is Hij hier in ons midden gekomen. Dan zegt Hij: ‘Zalig de armen, zalig die honger lijden, zalig die wenen, zalig die gehaat worden omwille van de Mensenzoon’. 

Wij zijn gezalfden, in de ene Gezalfde, Jezus van Nazaret. Maar dat betekent dat wij delen in dezelfde zending van die ene Gezalfde. Wij delen in de zending van ene Messias om zelf messias te zijn in deze tijd. Wij delen in de zending van de Goede Herder om zelf goede herder te zijn. Wij delen in de zending van de ene Middelaar, om zelf middelaar te zijn. We delen in de zending van ene Hogepriester om zelf priester te zijn. We delen in de zending van de ene Verlosser om zelf verlosser te zijn. We delen in de zending van de Zoon om zelf kinderen van God te zijn. Want Hij zendt ons, om aan armen de Blijde Boodschap te brengen, aan gevangenen vrijlating bekend te maken en aan blinden dat zij zullen zien; om verdrukten te laten gaan in vrijheid, om een genadejaar af tekondigen van de Heer’. 

Want daartoe zijn wij op aarde. Dat is God dienen en hier een geluk vinden, dat deze wereld niet geven kan en een Geluk in de hemel te bereiken waar we ten volle één zullen zijn met Gods Zoon. 

We zouden deze zondag ‘Zendingszondag kunnen noemen’. Een dag om na te denken over je eigen zending. Niet missie, overzee, ver weg, met ondersteuning en enkele die daar aan de slag gaan, nee onze eigen zending. Het is zo anders dan we vaak denken. Dikwijls denken we: ‘Geloof is er om je goed bij te voelen. Geloof is er om je kracht te geven in moeilijke momenten. Geloof is er om steun te vinden bij God. Geloof is er om betekenis te geven aan dit leven. 

Maar geloof is er om aan armen de Blijde Boodschap te brengen, aan gevangenen vrijlating bekend te maken en aan blinden dat zij zullen zien; om verdrukten te laten gaan in vrijheid, om een genadejaar af tekondigen van de Heer’. Amen.