Preek op het hoogfeest van Kerstmis, serie
2003-2004, C2004ADVKERST04.html.
Eucharistieviering in de parochiekerk te Poeldijk,
25 december 2003, 11.00 uur. Door pastoor Michel Hagen. AMDG.
De Verenigde Staten zijn in oranje, maar het
heeft deze keer niets met voetbal te maken. De een na hoogste staat van paraatheid.
Juist de dagen rond Kerstmis zijn gevaarlijke dagen. Terreurbewegingen hebben
geen hinder van gewetenswroeging. Ze doen gewoon wat ze willen. Kerstmis,
vrede op aarde. Laatst stond in de krant dat ook Nederland z’n kwetsbare
punten heeft, denk aan de Deltawerken, denk aan de duinranden. Een paar strategische
punten en kilometers land loopt onder water.
Kerstmis, vrede op aarde, dat is natuurlijk een sprookje. Is er ooit vrede
geweest op aarde. De enige vrede die wij kennen is de gewapende vrede. Bij
de Germanen was er geen vrede. Bij de Hunnen niet, bij de Gothen niet. We
geloven wat we willen geloven. In het Romeinse Rijk, ten tijde van de geboorte
van Jezus was er de vrede van de Romeinse overheersing. Wat is die vrede?
We komen naar de kerk. We luisteren naar de muziek en de overweging. We horen
de lezingen. Jesaja: Hoe lieflijk, voeten van de vreugdebode, goed nieuws,
God regeert. Alle grenzen van de aarde aanschouwen het heil van onze God.
En de tweede lezing: Hij is het evenbeeld van Gods wezen. God zegt: ‘Gij
zijt mijn Zoon’. Alle engelen moeten Hem hulde brengen. En het Evangelie:
‘Van zijn volheid hebben wij ontvangen, genade op genade’. Die genade en
volheid lijken gereduceerd tot een volle portemonnaie en een volle buik?
Wat is de genade van God in onze dagen nog? Genade en waarheid kwamen door
Jezus Christus. Wat is genade en waarheid?
Kerstmis 2003. Net een nieuw millennium, en meteen nieuwe dreiging: Terreur.
De overheden zijn beperkt in hun mogelijkheden. Je kunt onfatsoen niet met
fatsoen te lijf. Je kunt een straatvechter niet netjes tegenhouden. Dus kun
je op je vingers natellen dat er antiterreureenheden komen die net zo terroriseren
als de terroristen. Terreur met terreur bestrijden. Een doemscenario? Het
failliet van onze beschaving? De ondergang van onze Westerse cultuur en maatschappij?
Laten we nog even verder kijken.
Krijgen we in feite niet gewoon loon naar verdienste? Lik op stuk? Wie distels
zaait zal doornen oogsten. Hebben we niet een cultuur opgebouwd van zinloos
geweld? Eerst in film en op TV. Daar gaan de cabaretiers en praatprogrammamakers
door met hun zinloos geweld. Hun verbaal geweld, hun visueel geweld, door
alles wat mooi en goed is of kwetsbaar en klein, of dapper en edel, te misbruiken
voor hun betaalde amusement, voor hun waarden en normen van onder de gordel,
door goedkoop de lachers op hun hand te krijgen. Terreur in het land van
normen en waarden. En een straatvechter cabaretier of filmmaker of praatprogrammamaker
kun je niet gewoon bestrijden. Hij gebruikt alle middelen die fatsoenlijke
mensen niet kunnen gebruiken: Zwart maken, belachelijk maken, uitlachen,
bespotten, ridiculiseren, vals beschuldigen, verdraaien, liegen. En wij kijken.
Wij blijven kijken en lachen mee. Want anders vallen we buiten de boot. Misschien
lachen ze ons dan wel uit. We worden een cultuur van angst en onderdrukking.
Waar wil ik heen met deze preek op Kerstmis? Wat is vrede? We leven in een
schijnvrede, waarbij we met rust gelaten willen worden en daarom alles goedvinden
wat er gebeurt. We willen luxe en welvaart en baas in eigen buik en nemen
alle rommel op de koop toe, meer nog, we lachen mee, want we raken zelf onze
waarden en normen kwijt.
Katholieke Christenen zouden wereldchristen moeten zijn, die de verdeeldheid
hebben overwonnen, die sterk zijn door geloof en eenheid. Maar wie volgt
er nog een geloofscursus, een Bijbelcusus, wie verdiept zich nog in de Katholieke
leer en de levens van heiligen?
We horen mensen roepen: Als God de aarde gemaakt heeft, waarom heeft Hij
dan niet ..... We roepen, we geven God de schuld en hoeven vervolgens zelf
niets te doen. Vierduizend jaar profeten. We horen ze niet, want de radio
staat te hard met amuzement. Tweeduizend jaar het gelaat van Christus. We
zien het niet, want de TV staat heel de dag aan met nieuws en amuzement.
Tweeduizend jaar verkondiging. We hebben geen tijd. Want eerst hebben we
het te druk met werk, daarna hebben we het te druk met amuzement in onze
vrije tijd. Heeft God ooit gezegd: Na je AOW hoef je niets meer te doen!?
Kerstmis 2003. Mensen zeggen, wat doet God eraan?
Wat heeft God allemaal geprobeerd om ons te bekeren. Want God komt niet om
onze problemen op te lossen, maar om ons hart te bekeren. U denk misschien
ook dat u geen bekering nodig hebt. Dat is dromerij. Maar lukt het mij om
u uit die droom te halen? Als het God zelf niet lukt! Wat heeft God allemaal
gedaan in de loop van de eeuwen? Profeten gezonden. Met harde hand, met straffen,
met ziekten, met plagen, met ballingschap en daarna met hulp en voorspoed.
Alles heeft Hij gedaan om ons te bekeren. Maar wij bekeren ons niet, is niet
nodig, ik leef toch goed, is het standaard antwoord!?
Dan zegt Hij. Ik probeer het nog één keer. Als zij niet naar
Mij komen. Ga Ik naar hen. En Hij komt naar ons toe in zijn Zoon. Hij komt
niet om te straffen. Hij zegt: ‘Ik toon hen mijn liefde. Ik kom niet om te
veroordelen, Ik schenk hen vergeving, Ik breng verzoening, Ik accepteer hen’.
Als wij niet naar God komen, komt God naar ons toe. Maar wat doet de mensheid?
We slaan Jezus aan het kruis en we gaan door met waar we mee bezig zijn.
Kerstmis, vrede op aarde. God komt naar ons toe. Hij toont ons zijn gezicht
in het gelaat van een klein kind. En God toont ons zijn gelaat in al die
mensen die Jezus volgen, tegen alle verdrukking in, tegen belachelijkmakerij
in. God toont ons zijn gelaat in vrouwen als Moeder Teresa, in mannen als
onze paus. God toont ons zijn heilig gelaat, kwetsbaar, edel en goed.
Een oranje Kerstmis, nog net niet rood. Kerstmis kan nog vrede betekenen,
als wij eerst zelf veranderen, ons bekeren als wij ook onze cultuur ten goede
veranderen. Als wij het gelaat van Christus in al zijn puurheid, gaafheid,
kwetsbaarheid en heiligheid aannemen. Zijn gelaat dat wij vandaag zien in
een kind in de kribbe. Als zijn gelaat ons gelaat wordt. Dan pas kunnen we
echt genieten van muziek en liturgie, gezelligheid en vrije tijd. Dan pas
kunnen wij ten volle zeggen: ‘Zalig Kerstfeest’. Amen.