Preek tijdens Oudjaar 2000, 

Preek tijdens Oudjaar 2000, C2000CHRST08-oudj.html
in de parochiekerk van de H. Bartholomeus te Poeldijk,
door pastoor Michel Hagen, zo. 31 december 2000, 19.00 uur.
A.M.D.G.

Thema:  BLIK OP DE WEG
Zang:     Gemengd koor
E.L:       Job 38, 12-24 en 42, 1-3
EV.:       Luc.24, 13-35
 

Homilie

Hoe is uw jaar geweest? ‘Balen?’ Of ‘best!’ Of zat het er tussenin, van alles wat. We kijken achterom. Het jaar tweeduizend. Nee, ik ga hier niet een overzicht geven van wat er allemaal gebeurd is, dat doet de krant, dat doet de radio, dat doet de televisie. Dat hoef ik hier niet nog een keer te doen. Maar een paar dingen die zijn opgevallen en natuurlijk enkele dingen die met de Kerk te maken hebben wil ik noemen.

Dit is u natuurlijk al opgevallen, of niet? Het millenniumbord in de tuin is weg. Jezus 2000 jaar; het jaar anno Domini 2000. In ons land heeft het niet zoveel aandacht gehad, maar de paus had dit jaar tot een jubeljaar een genadejaar uitgeroepen. Zo’n genadejaar betreft een bede van de Kerk waaraan een belofte verbonden is, dat God zijn genade verbindt aan onze pogingen een stap verder te komen op weg naar zijn koninkrijk. Ofwel een jaar om je te bekeren.

Blik op de weg wil dan ook daarop gefocussed zijn, de weg naar zijn koninkrijk; of andersom, de weg waarlangs zijn Koninkrijk ons naderbij komt. De Evangelielezing van vandaag was ook zo’n blik op de weg. Ze liepen letterlijk weg van Jeruzalem. gedesillusioneerd. Van de week zag ik in de tentoonstelling ‘Jezus in de gouden eeuw’ een schilderij van dit moment. Een van de twee leerlingen droeg een Jacobus-schelp en hoed, een verwijzing naar de apostel Jacobus als de eeuwige pelgrim. De ander heette Kléopas. De naam Cleophas komt uit het Hebreeuws en betekent vluchteling. Een leerling die wegvlucht van het verleden, of juist zijn heil zoekt in het verleden. Twee leerlingen keren Jerusalem de rug toe, want wat daar was gebeurd, dat was niet te rijmen met elke gewone menselijke verwachting. Daar zou je je geloof door verliezen. Ze keren Jerusalem de rug toe. Ze willen de toekomst tegemoet, maar keren daardoor juist terug naar hun verleden, de tijd vóór Jezus, de tijd vóór Jerusalem, vóór lijden en dood. Samen op weg. Maar de verkeerde kant op.

Hoe was ons jaar, samen op weg? Wat staat er in uw geheugen? Als het allemaal goed is gegaan, nodig ik u uit mee te denken met hen bij wie het niet zo lekker ging. Verdriet en tegenslag in uw nabije omgeving, in de straat of in ons dorp, het blijft dichtbij. Hoe kijken we terug? Zeggen we: 'dat nooit meer! Snel dit jaar achter je laten en vergeten?' Zoals de Emmaüsgangers? En hoe dan? Op naar Emmaüs, vanaf nu doen we het op onze manier.

Daarom hebben we ook een stuk uit Job gelezen. Als er één mens is geweest die in de ellende zat, dan is hij het. Je bezittingen verliezen, je kinderen verliezen, je gezondheid verliezen, en tenslotte je huwelijksrelatie kapot zien gaan. Kun je dan nog je geloof in God bewaren? Net als die Emmaüsgangers, alles wat je lief en heilig was, het mooiste ideaal, goedheid en liefde, heelheid en genezing, de zorg en nabijheid van God prediken en meedoen en zo Gods Koninkrijk dichterbij brengen en realiseren als dé weg ten leven. Dat alles kapot gemaakt zien worden, lijden in zijn meest verregaande vorm. En wat doet God? Als God het niet doet, dan doen we het zelf wel op onze manier! En de wereld lacht. Lacht om Job, lacht om de leerlingen van Jezus. Lacht om mensen die principes handhaven.

Waar hebt u een Emmaüservaring opgedaan? ‘Terwijl ze zo aan het praten waren en van gedachten wisselden, kwam Jezus Zelf op hen toe en liep met hen mee. Maar hun ogen werden verhinderd om hem te herkennen.’ Waar is dit jaar een moment geweest dat u, terugkijkend naar de weg door het jaar 2000, nu nog weet dat Hij met u meeliep? In een bekende of onbekende, zomaar tijdens het werk of op andere momenten. En wat was zijn antwoord aan u?

In de lezingen van vanavond krijgen we twee antwoorden aangereikt: het antwoord aan Job en aan de Emmaüsgangers. Job hoort: 'Heb jij ooit de morgen ontboden? Heb jij rondgewandeld in de diepte van de oceaan? ben je op bezoek geweest bij de schatkamers van de sneeuw? Waar is de tweesprong van het licht?' En Job antwoordt: ‘Inderdaad, voor U is niets onuitvoerbaar.... En ik maar spreken zonder iets te weten over wondere dingen ...’ Dat is het eerste antwoord dat wij krijgen, het antwoord van Job. Een antwoord in menselijke bescheidenheid. Gods wegen zijn te wonderbaar, het mysterie van God en zijn bestuur gaat ons ver te boven. Het antwoord aan de Emmaüsgangers gaat ook die kant op, maar komt toch dichterbij: ‘Ó, onverstandigen, die zo traag van hart zijt in het geloof aan alles wat de profeten gezegd hebben! Moest de Messias dat alles niet lijden om in zijn glorie binnen te gaan?’

Kijken we naar de Kerk dit jaar. Er zijn meerder enquetes geweest. Met soms pogingen tot hoopvolle geluiden, dat jongeren wel op een of andere manier in zoiets als God geloven, maar de daling van het kerkbezoek gaat door en er worden nog steeds kerken afgebroken. De prognose voor het aantal priesters in heel het dekenaat Delflanden, dus van Nootdorp tot Hoek van Holland, in 2005, is 14 op meer dan 20 parochies.

Kun je dan toch die Emmaüs-momenten terugvinden? O, jawel. Ik was met miljoenen Jongeren in Rome, een geweldige happening, waarbij de zo broze paus, een verjongingskuur onderging, waarbij onze Kerk een verjongingskuur onderging. Maar ook kijkend naar onze eigen parochie. We lopen het trappetje af. Overledenen (hier en in de Wittebrug samen) 49. Dopelingen 47. Eerste Communie 45. Vormelingen 43. En huwelijken 12.

Maar dat is niet alles. Hoe meet je nu de kerkgang en de gelovige betrokkenheid. Die is natuurlijk niet echt te meten, maar we hebben gekeken hoeveel hosties er dit jaar geleverd zijn (en ook gebruikt). dat zijn 36.000 stuks. Daarmee kom je op gemiddeld bijna 700 per week. Dat is natuurlijk inclusief de feestdagen, huwelijken en uitvaarten. En wat betreft de kaarsen bij Maria, dat waren er ook bijna 13.000. Dat zijn er gemiddeld bijna 250 per week.

Kun je daarmee de kerkelijke betrokkenheid meten? Nee, want daarbij komt de actie Kerkbalans, de Kerkenveiling, de collectegelden. En dat is dan nog het materiële. Daarnaast zie je de werkgroepen, de vrijwilligers, hun inzet en nabijheid in allerlei omstandigheden. Wanneer we zo naar het Evangelie kijken, ben ik ervan overtuigd dat u vele momenten kunt aanwijzen dat Hij met u meeliep op uw weg. Misschien hebt u ook een antwoord ontvangen op levensvragen. Misschien ook hier in de kerk, bij het Breken van het Brood.

Op de drempel van van het jaar 2001, wil ik u wensen dat u veelvuldig zijn aanwezigheid mag ervaren. Want er zullen ongetwijfeld ups en dows komen. Met Hem wordt het anders, krijgt lijden perspectief en krijgt voorspoed een doel en zin. Zo wens ik u een zalig uiteinde. Amen.

Terug naar homepage