Preek op de twaalfde zondag door het jaar B, serie 1999-2000, Sacramentsdag,
B2000ZDJ12SA.html.
In de parochiekerk van de H. Bartholomeus te Poeldijk, door pastoor
Michel Hagen,
zo 25 juni 2000, 10.00 uur. A.M.D.G.
Thema za.: Sacramentsdag - Verbonden met Hem
Zang zo.: Gemengd Koor
E.L.: Ex.. 24, 3-8
T.L.: Hebr. 9, 11-15
EV.: Mt. 14, 12-16. 22-26
Homilie
Toen nam Mozes het verbondsboek, en las dit voor aan het volk. ..... Vervolgens nam hij het bloed, sprenkelde dat over het volk, en sprak: ‘dit is het bloed van het verbond dat de Heer, op grond van al deze woorden, met u sluit’.
Jezus sprak tot hen: ‘Dit is mijn Bloed van het Verbond, dat vergoten wordt voor velen’.
De brief aan de Hebreeën zegt ons: ‘En daarom is Hij middelaar van een Nieuw Verbond’.
Het is duidelijk. In de drie lezingen komt de verbondssluiting nadrukkelijk naar voren. Jezus heeft ons een Nieuw Verbond geschonken, dit Nieuwe Verbond is vandaag het centrale onderwerp.
Ik heb op Internet eens het woord bloedverbond opgezocht. Het aantal was niet zo hoog, 8 pagina’s. Ik kwam eerst bij een Molukse website uit, over drie eilanden op de Molukken. Hoe drie stammen daar een eeuwenoud bloedverbond hebben. Drie stamvaders bonden de drie pinken van de linkerhand met de nerf van de 'daoen seriboe', maakten een snee in de drie vingertoppen en lieten het bloed druppelen in een houten kom. Elkaars bloed drinkend legden zij de eed af: "De een zal de ander nooit vergeten of de ander geweld aan doen; hij die deze eed verbreekt zal door God vervloekt worden tot in de tweede, derde en vierde geslacht"; een bloedverbond als religieuze en sociale basis.
Daarna kwam ik bij Johan Maasbach uit. Over het bloedverbond van Christus. Maar ik kwam weinig tegen uit de grote Katholieke of Protestante Kerken. Het Verbond en met name het Bloedverbond is een beetje uit, verouderd, niet van deze tijd, tenminste, zo lijkt het.
Dat was al eerder zo. Het verbond dat God door Mozes met het volk sloot, een verbond dat bezegeld werd met het besprenkelen of het vergieten van bloed, dat verbond werd in de tijd van Jezus al een oud Verbond genoemd. Toch heeft Jezus het Verbond niet afgeschaft, het idee van verbond niet weggedaan, hij heeft het op een nieuwe manier, met een nieuwe inhoud, nieuw leven ingeblazen. Hij maakte het tot een Nieuw Verbond.
Eigenlijk is verbondenheid zo actueel als wat. Kijk eens naar Oranje. Wat zo’n kleur al kan doen. Niemand denkt nog aan het koningshuis bij die kleur. Iedereen denkt aan een hossende menigte voetbalfans, op de meest wonderlijke manieren uitgedost. Als het maar oranje is. Of voetbal zelf, 10 miljoen kijkers, of overstijgen we straks het record nog en komen we boven de 11 miljoen kijkers uit. Over verbondenheid gesproken. En wat te denken van het volkslied. Of ze de woorden wel of niet kennen; er gaat een rilling over je rug, als iedereen meezingt of neuriet, ..... verbondenheid.
En wat bij jonge mensen. Als de gebruikelijke riten van verbondenheid oud lijken, zoeken ze nieuwe. Een samenlevingscontract. Vriendschapsringen. Dezelfde piercing of wat dan ook. We zijn met elkaar verbonden.
Is het niet opmerkelijk dat er na Jezus nooit meer een profeet is opgestaan die heeft gezegd: ‘Heden sluit ik een nieuw verbond, wat ik nu sluit is het allernieuwste verbond met God’. Nee, de laatste die dat heeft gedaan is Jezus. Waarom is zijn Verbond nooit achterhaald, nooit overtroffen? Omdat het niet een verbond is op papier, zelfs niet in stenen gegrift, geen verbond tussen mensen alleen, niet bekrachtigd met een gift, een gave, een gewoon cadeau maar omdat het een verbond is dat op het hoogste niveau is gesloten.
In de paastijd hoorde u steeds in de prefatie: ‘... want ons paaslam, Christus, is voor ons geslacht’. Een tekst die je eigenlijk tegen de borst kan stuiten. Christus, ons paaslam, voor ons geslacht? Toch is dat hetgene waar het om draait, waarom de Kerk zulke teksten dus nooit laat vallen. Jezus is afgeslacht, de onschuldige is als een lam naar de slachtbank geleid, zweeg voor zijn rechters als een lam dat verstomt voor zijn slachter, spijkers door handen en voeten, een lans in zijn zijde.
Dit is een ander lam, dit is een mens die bereid is zichzelf prijs te geven. Geen bloed van bokken of schapen, maar zijn eigen Bloed wordt hier vergoten. Zijn bloed schrijft het Verbond over zijn Lichaam, in de aarde, in de harten van allen die Hem daar zien lijden. Kijk en zie: dit is het wat het God heeft gekost om met ons verbonden te zijn. Dit is wat de mensheid doet met zijn Zoon, met de volmaakt rechtvaardige. Kijk hoe de Vader Hem aan ons geeft, kijk hoe de Vader Hem van ons terugkrijgt. En als de Vader dan na zo’n offer nog doorgaat, nog niet ophoudt met vergeving, dan weten we dat we vanaf nu voorgoed en volledig met God verzoend zijn. Iets ergers kunnen we God niet aandoen. De ergste misdaad keert God om tot het teken van zijn liefde voor ons. Dat is vergeving en verzoening tot het uiterste toe.
Hier zijn brood en wijn. Ze worden tekenen van lijden en dood. Tranenbrood, een lijdenskelk. Kun je de beker drinken die Ik ga drinken, zei Jezus tegen Jacobus en Johannes? De voorganger gaat voor in het eten en het drinken van dit Verbond. En ieder die daarna het Brood ontvangt, uit de Beker drinkt, bevestigt daarmee, dat hij of zij ook bereid is die weg te gaan, dat hij of zij zich toevertrouwt aan die Vader, dat hij of zij bereid is de weg van Jezus te volgen, dat hij of zij meedoet in zijn Verbond, een Verbond dat een offer is, dat verzoening bewerkt, een Verbond van vergevende liefde tot de dood toe.
Wat mag uw verbondenheid met God u kosten, daarbij gaat het nu niet zozeer om geld of goed, al hoort dat er bij? Wat mag uw verbondenheid met God u kosten? Het helpt als we ons bewust worden wat het God heeft gekost, het offer van zijn Zoon. Zijn Verbond is niet oranje, het is bloedrood en het is blank als het brood, Jezus Bloed, het lichte Brood, tekenen wat zijn verbondenheid met ons Hem waard is. Dat is de werkelijkheid waarin wij delen als wij hier de verbondssluiting herdenken en hernieuwen en waaraan we deelnemen in de Communie.
Het zou mij veel waard zijn wanneer we dat met steeds groter bewustzijn doen, de werkelijkheid daarvan meer beseffen en de grote vreugde ervan meer gaan ervaren. Zijn offer is het meer dan waard. Amen.